Młodzieżowe Słowo Roku - zakamarki młodej polszczyzny
1.03.2023
Młodzieżowe Słowo Roku
Młodzieżowe Słowo Roku (w skrócie MSR) – coroczny plebiscyt organizowany przez Wydawnictwo Naukowe PWN we współpracy z projektem „Słowa klucze” w ramach programu „Ojczysty – dodaj do ulubionych”. Jego celem jest wyłonienie najbardziej popularnych wśród młodych ludzi słów, określeń lub wyrażeń w danym roku.
W konkursie niekoniecznie musi wygrać propozycja, która została zgłoszona przez największą liczbę uczestników. Zwycięzców w tym plebiscycie wyłania jury, oceniając oryginalność, pomysłowość, kreatywność oraz poprawność językową zgłoszonych propozycji. Zgodnie z regulaminem, z konkursu są eliminowane słowa, które po analizie dokonanej przez jury, zostały uznane za wulgarne, obraźliwe, zawierające treści niezgodne z prawem, nawołujące do nietolerancji/przemocy, należące do mowy nienawiści bądź naruszające dobre obyczaje. Z konkursu eliminowane są też wyrazy, które już zostały wyróżnione w poprzednich edycjach.
Młodzieżowym słowem roku 2016 był „sztos”.
W 2017 wygrał – „xD”, chociaż więcej razy zgłaszano „sztos” i „dwudzionek”. Pierwszy z nich nie mógł jednak zostać młodzieżowym słowem roku, ponieważ wygrał już w 2016, a „dwudzionek” odpadł, gdyż komisja PWN uznała, że jest to „słabo akceptowany purystyczny pomysł” zastąpienia weekendu. Ponadto wyróżniono pomysł na słowo „smartwica/smartfica”, neologizm „odjaniepawlić”/„odjaniepawlać” oraz neosemantyzm „pocisk” wraz z pokrewnym czasownikiem „pocisnąć kogoś”, w znaczeniu „cięta riposta / pogrążyć przeciwnika ciętą ripostą”.
W 2018 słowem roku został „dzban”. Wyróżniono także wyrazy „masny” oraz „prestiż”. W kategorii „słowo ciekawie zbudowane” wybrano słowa „zwyklak” oraz „mamadżer”.
W 2019 roku plebiscyt wygrało słowo „alternatywka”, a na podium znalazły się kolejno wyrazy „jesieniara” oraz „eluwina”, jednocześnie podjęto decyzję o dyskwalifikacji najczęściej zgłaszanego słowa „p0lka”.
W 2020 roku plebiscyt nie został rozstrzygnięty. Jury uznało najczęściej zgłaszane słowa za „wulgarne, wyśmiewające konkretne osoby, poglądy, postawy lub płeć”. Mimo braku rozstrzygnięcia, kapituła konkursu zdecydowała o wyróżnieniu neologizmu „tozależyzm”.